เดินตามมูลนิธิรักษ์ไม้ใหญ่และเหล่าพันธมิตรใจรักต้นไม้ ไปรู้จักและร่วมรักษ์ต้นไม้ในเมืองกรุง ในกิจกรรม “เดิน ส่อง ย่าน ตอน ต้นไม้เก่าในฉากทัศน์ใหม่”
ในเมืองหลวงเล็ก ๆ อย่างกรุงเทพฯ ไม่ได้มีแค่เพียงตึกใหญ่โต คอนโดสูง ในบางที่ บางแห่ง ยังมีไม้ยืนต้นโบราณจากยุคบรรพบุรุษ ที่ยังคงตระหง่านผ่านข้ามเวลา เป็นร่มเงาให้กับเมืองนี้ แต่น่าเสียดายที่บางครั้งเราหลงลืม ไม่เหลียวแล มรดกตกทอดล้ำค่าจากธรรมชาติพวกนี้ บางทีอาจถึงวาระสุดท้ายกลายเป็นเมืองไร้ต้นไม้ก็เป็นไปได้
การออกไปสำรวจชื่นชมไม้ใหญ่ในเมืองกรุง ถือเป็นกิจกรรมที่น่าสนใจอีกกิจกรรมหนึ่ง ซึ่งวันนี้เราโชคดีที่มีไกด์ พาพวกเราชาวบ้านและสวน Explorers Club เดินเล่นชมต้นไม้ในเมืองกัน ส่วนหนึ่งในกิจกรรม WALK IN SOI เส้นทางที่ 2 ‘Green Finder ต้นไม้เก่าในฉากทัศน์ใหม่’ โดย มูลนิธิประชาคมย่านกะดีจีน-คลองสาน BIG Trees และ บ้านและสวน Explorers Club
เราเริ่มต้นชมต้นไม้กันที่แรกในสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา เป็นสถานที่ที่หลายคนอาจจะยังไม่เคยเข้ามาสัมผัส ด้านในบริเวณโรงพยาบาลมีต้นไม้เก่าแก่น่าสนใจอยู่มากมาย ซึ่งในเร็ว ๆ นี้พื้นที่ส่วนหนึ่งของโรงพยาบาลจะเปิดเป็นสวนสาธารณะให้บุคคลภายนอกสามารถเข้ามาพักผ่อนได้
หลังจากนั้นเราก็เดินข้ามไปอีกฝั่งของถนนเดินไปตามทางถนนเชียงใหม่ พร้อมกับทีมงานที่ให้ความรู้อย่างดีกับพวกเราตลอดเส้นทาง ซึ่งมันทำให้เราเข้าใจต้นไม้ริมถนนมากขึ้นเป็นกอง หลายที่มีต้นไม้ใหญ่อายุเป็นร้อยปี เต็มไปด้วยเรื่องราว และประวัติศาสตร์ บางทีเราผ่านตาทุกวันแต่ก็ไม่ได้ทันสังเกต
การเดินเล่นครั้งนี้ เราไม่ได้เพียงแค่ไปชื่นชมแต่ต้นไม้ใหญ่ ๆ เท่านั้น แต่มันทำให้พวกเราเข้าใจถึงวิธีการแก้ปัญหาของต้นไม้และสายไฟได้ด้วย เราเคยเห็นต้นไม้ริมทางที่ชอบมีปัญหากับสายไฟอยู่ตลอด สุดเลยต้องถูกตัดบั่นหันให้หัวกุดกันบ่อย ๆ แล้วแบบนี้เมื่อไรถึงจะมีร่มเงาแบบยั่งยืนได้
เราได้คำตอบว่าที่เราเห็นการตัดบั่นหัวต้นไม้แบบนั้นคือการตัดแต่งที่ยิ่งหั่นยิ่งยุ่งเหยิง เพราะจะทำให้เกิดกิ่งกระโดงงอกออกมามากมาย จนสุดท้ายเมื่อกิ่งเหล่านั้นเจริญเติบโตขึ้นก็จะเบียดเสียด รุงรัง เกี่ยวรั้งสายไฟสายสื่อสาร ให้พันละวันกันกว่าเก่า ในที่สุดก็ถูกหั่นแล้วหั่นอีกเกิดเป็นวังวน ไม่มีร่มเงาให้ใช้ประโยชน์กันเสียที จนในที่สุดอาจนำไปสู่ต้นไม้ที่ต้องยืนต้นตายก่อนเวลาอันควร ซึ่งน่าเสียดายมาก ถ้าต้นไม้เหล่านั้นถูกตัดแต่งโดยมีหลักการอย่างถูกต้อง จะทำให้เมืองของเรามีพื้นที่สีเขียวให้ร่มเงาเพิ่มขึ้นอีกมาก ซึ่งเชื่อว่าเราทำได้หากหลายส่วนร่วมมือกัน
จากนั้นพวกเราก็เดินตัดผ่านเข้าวัดทองธรรมชาติ ทะลุออกท่าดินแดง เดินเลาะริมแม่น้ำเจ้าพระยา จนไปสิ้นสุดที่ ‘สวนสานธารณะ’ ซึ่งเมื่อก่อนเป็นพื้นที่รกร้าง อุดมไปด้วยเศษขยะมากมาย ด้วยความร่วมมือกันของหลายภาคส่วน และชุมชน ตอนนี้พื้นที่แห่งนี้ก็กลายเป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจที่ดีที่หนึ่งของกรุงเทพฯ ไปเรียนร้อยแล้ว
เกร็ดความรู้หลายเรื่องที่พวกเราได้จากกิจกรรมในครั้งนี้ ทำให้เราเข้าใจและได้สังเกตต้นไม้ในอีกมิติ และยังมีเรื่องน่ารู้ที่น่าสนใจเกี่ยวกับต้นไม้อีกมากมายที่ให้พวกเราได้ศึกษา ต้นไม้ที่เราเห็นว่าต้นใหญ่ ๆ ใครจะไปรู้ว่าบางทีมันก็เปราะบางไม่ต่างจากมนุษย์อย่างพวกเราเลย
กิจกรรม “เดิน ส่อง ย่าน ตอน ต้นไม้เก่าในฉากทัศน์ใหม่” นี้ต้องขอบคุณ มูลนิธิรักษ์ไม้ใหญ่ BIG TREES PROJECT, LOVE KADEEJEEN KHLONGSAN, UDDC BANGKOK, GOOD WALK THAILAND ที่ได้ให้โอกาสพวกเรา บ้านและสวน Explorers Club มาร่วมเดินเล่นในครั้งนี้
EXPLORERS : บาส, จ๋อม, ต้น
AUTHOR : บดินทร์ บำบัดนรภัย
PHOTOGRAPHER : ศุภกร ศรีสกุล