จากดินท้องนา สู่ อิฐประดับทำมือ

คอลัมน์ใหม่ล่าสุดของเรา พาไปดูกระบวนการผลิต อิฐประดับทำมือ จากดินท้องนา ภูมิปัญญาโบราณในการเผาอิฐด้วยฟืนของโรงงานอิฐใหญ่ที่สุดในอ่างทอง

จังหวัดอ่างทองขึ้นชื่อมากในเรื่องการทำอิฐโบราณประดับ ซึ่งเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่ถ่ายทอดสืบต่อกันมาจากรุ่นสู่รุ่น เพราะเชื่อว่าดินท้องนาที่จังหวัดอ่างทองนั้นดีและเหมาะกับการทำอิฐที่สุด ที่นี่จึงถือได้ว่าเป็นแหล่งซื้อขายอิฐประดับที่ใหญ่เป็นอันดับต้น ๆ ของประเทศ ไม่ว่าใครจะอยู่ภาคไหนของประเทศล้วนต้องสั่งซื้ออิฐจากที่นี่ทั้งนั้น

อ่างทางเป็นพื้นที่ที่มีโรงงานอิฐกว่าสี่สิบแห่ง แต่เราเลือกมาเยี่ยมชมบริษัทโรงงานทำอิฐ ม.อ.ท.1 เมืองอ่างทอง จำกัด ซึ่งเป็นโรงงานผลิตอิฐโบราณทำมือเก่าแก่อายุกว่า 70 ปี ที่ส่งต่อมาถึงทายาทรุ่นที่ 3 และกำลังจะส่งต่อให้รุ่นที่ 4 ในลำดับต่อไป

อุไร บุญประดับ ทายาทรุ่นที่ 3 เล่าให้ฟังว่า “ในสมัยก่อนที่ยังไม่มีเครื่องจักรอย่างปัจจุบันนี้ เวลาจะนำดินเหนียวจากท้องนามาใช้ต้องใช้จอบตะกุยดินเข้ากองแล้วฉีดน้ำ จากนั้นก็จะใช้คนย่ำ เมื่อได้ความเหนียวเนียนที่ต้องการแล้วก็จะนำมาคลุกเคล้ากับแกลบและกรวด ซึ่งทั้งสองสิ่งนี้คือส่วนผสมหลักในการทำอิฐโบราณประดับ ดินท้องนาที่นำมาทำอิฐนั้นเป็นดิน ชนิดเดียวกับที่นำมาทำบ้านดิน การทำอิฐในสมัยก่อนลำบาก มาก แต่ปัจจุบันเริ่มมีเทคโนโลยีเข้ามาช่วยทุ่นแรง ทำให้ประหยัดเวลาในการผสมและนวดดิน เมื่อก่อนพอนำดินอัดใส่บล็อกแล้วต้องตากที่ลานตากไม่มีหลังคา วันดีคืนดีฝนตกก็วิ่งเก็บกันวุ่นวาย ภายหลังจึงทำเป็นโครงหลังคา เปลี่ยนจากตากแดดมาเป็นผึ่งลมแทน ซึ่งต้องใช้เวลานานกว่า”

โรงงานนี้ไม่ได้ทำแค่อิฐโบราณประดับเพียงอย่างเดียว ยังมีอิฐโชว์ลายต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นลายบานชื่น ลายเอส ลายมะลิ ลายการบิน ซึ่งเป็นงานที่ทำกันมาตั้งแต่รุ่นแรก ๆ ของการสร้างโรงงาน หากแต่การทำอิฐโบราณประดับทำมือนั้น เป็นการนำความรู้ที่ได้จากการทำอิฐมอญมาปรับประยุกต์ขึ้นใหม่เพื่อให้เกิดความแข็งแกร่งและสวยงามกว่าอิฐมอญ ถือว่าเป็นการพัฒนาและต่อยอดทางความคิดที่ดีทีเดียว

เป็นวิธีการทำที่ฟังดูแล้วเหมือนง่าย แต่พอลองทำจริงแล้วจะรู้ว่าแต่ละขั้นตอนต้องใช้เวลาในการทำพอสมควรทีเดียว รูปแบบของอิฐโบราณนี้จะคล้ายกับอิฐมอญมาก ขั้นตอนการทำก็คล้ายกัน จะต่างกันก็ตอนเผา เพราะอิฐมอญจะเผาด้วยแกลบ เวลาและอุณหภูมิที่ใช้ในการเผาก็จะน้อยกว่า เหมาะที่จะนำไปเป็นอิฐก่อฉาบมากกว่าที่จะนำมาเป็นอิฐโชว์ ส่วนอิฐโบราณประดับนั้นจะเผาด้วยฟืนในอุณหภูมิที่สูง ใช้เวลาการเผานานกว่า จึงมีความแกร่งมากกว่าอิฐมอญ มีพื้นผิวที่เป็นธรรมชาติ เหมาะมากกับการนำมาก่อเพื่อโชว์พื้นผิวเพิ่มเสน่ห์และสไตล์ให้บ้านแสนรักของคุณ

ถ้าหากคุณกำลังมองหาแหล่งอิฐประดับไม่ว่าจะโชว์แนว โชว์ลาย เพื่อตกแต่งบ้าน แนะนำให้มาที่จังหวัดอ่างทองเลยครับ ไม่ผิดหวังแน่นอน