เพราะเราไม่อาจนิยามความงามของใครคนหนึ่ง แล้วใช้มันเป็นตัวตัดสินความงามของใครอีกคนหนึ่งได้ การ ‘มอง’ ความงามของเจมส์ – อนุพงษ์ ฉายสุขเกษม เองก็เช่นกัน เขาเลือกที่จะบันทึกภาพขาวดำที่ชอบเก็บไว้โดยไม่สนใจว่าความงามในแบบเขานั้นจะถูกใจใครอื่นหรือไม่ หากมันมีความหมายสำหรับเขา นั่นก็เพียงพอแล้ว
“ผมจำไม่ได้แน่ชัดว่ามันเกิดขึ้นเมื่อไร แต่ครั้งแรกที่ได้เห็นภาพถ่ายขาวดำภาพหนึ่งในนิตยสาร ผมมองแล้วรู้สึกว่าทำไมภาพขาวดำมันเท่ มันมีเสน่ห์จัง นั่นแหละเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้ผมอยากเป็นช่างภาพ”
“ภาพถ่ายขาวดำชุดนี้เป็นภาพเก่าที่ใช้ทั้งกล้องฟิล์ม กล้องโปร กล้องดิจิทัล และกล้องโทรศัพท์มือถือ โดยตั้งคอนเซ็ปต์ไว้ว่า ‘มอง’ มองในที่นี้ก็คือ อะไรก็ตามที่เรามองแล้วอยากบันทึกภาพเก็บไว้ ก็แค่หยิบกล้องขึ้นมากดชัตเตอร์”
“ผมตัดเรื่องเทคนิคการถ่ายภาพต่าง ๆ ออกไปเพราะอยากให้ความสำคัญกับการมอง ส่วนการปรับภาพผมปรับให้เป็นขาวดำตามความรู้สึกและความชอบ หลายรูปอาจไม่ใช่รูปที่สวยในสายตาของใครหลายคน คนที่เรียนเรื่ององค์ประกอบอาจมองว่ารูปนี้มืดไปนะ สว่างไปนะ บางรูปก็ไม่คมชัด ซึ่งผมไม่ได้แคร์สิ่งเหล่านี้ เพราะอยากสื่อให้เห็นว่า สิ่งสำคัญที่สุดของการถ่ายภาพ มันไม่ได้มาจากองค์ประกอบของแสงหรือจากการวัดแสงที่ถูกต้อง แต่คือการที่เราได้ลงมือกดถ่ายภาพนั้น ๆ มามากกว่า”
“หากคุณได้ชมภาพทั้งหมดจะเห็นว่ามีองค์ประกอบของแสงที่หลากหลาย บางรูปก็โอเวอร์ไป บางรูปก็ดำไป บางรูปองค์ประกอบในภาพก็ไม่เรียกว่าสวย บางรูปก็ไม่ชัด ซึ่งผมอยากบอกคนที่ได้อ่านว่า หากคุณเป็นคนหนึ่งที่ชอบการถ่ายภาพ แม้จะออกเดินทางไปไหนไม่ได้ ก็ลองมองสิ่งที่อยู่รอบ ๆ ตัวคุณ ห้องของคุณ โต๊ะทำงานของคุณ หนังสือของคุณ ต้นไม้ของคุณ ฯลฯ และบางครั้งก็ไม่ต้องคิดอะไรมาก แค่คุณชอบมุมนี้ เห็นว่ามันสวย อยากเก็บภาพที่มองเห็นนี้บันทึกเก็บไว้ ก็แค่หยิบกล้องขึ้นมาถ่าย แม้รูปนั้นอาจไม่สวยในสายตาคนอื่น แต่หากมันมีความรู้สึกดีต่อคุณ นั่นก็เพียงพอแล้ว”
“Explorer หากแปลตรงตัวก็คือการสำรวจ ผมตีความถึงการมอง บางคนแค่มองแล้วผ่านเลยไป บางคนมองแล้วก็อยากจดจำ แต่สำหรับผมคือการได้มอง เมื่อเจอสิ่งที่ใช่ก็บันทึกภาพเก็บไว้ หรือแม้แต่การย้อนกลับไปสำรวจภาพเก่าเก็บที่ ณ ตอนนั้นเคยคิดว่ามันไม่สวย แต่เมื่อได้ลองมองและพิจารณามันใหม่อีกครั้ง เราอาจได้อะไรกลับมาหรืออาจพบว่ามันมีความหมายบางอย่างกับเราในปัจจุบัน”
“…แล้วคุณล่ะมองเห็นอะไร”
‘มอง’ ชุดภาพถ่ายโดย เจมส์ – อนุพงษ์ ฉายสุขเกษม ส่วนหนึ่งของคอลัมน์ ‘Solo Exhibition’ นิทรรศการออนไลน์แสดงผลงานภาพถ่ายจากความสนใจส่วนตัวของเหล่าช่างภาพ ‘บ้านและสวน’ ในมุมมองต่างจากที่เคยเห็นในหนังสือหรือเว็บไซต์ baanlaesuan.com
เจมส์ทำงานในสังกัดอมรินทร์พริ้นติ้งฯ มา 10 ปี เริ่มตั้งแต่ปี 2553 เขาฝึกงานกับนิตยสาร we magazine จบแล้วจึงได้งานเป็นผู้ช่วยช่างภาพประจำสตูดิโออมรินทร์ ที่นั่นทำให้เขาได้เรียนรู้เกี่ยวกับการจัดไฟ เพื่อเตรียมพร้อมให้กับนิตยสารทุกเล่มในเครือ
เจมส์ทำงานที่สตูดิโออยู่ 2 ปี ก่อนได้รับโอกาสจาก ฮอลล์ – ลีฬภัทร กสานติกุล บรรณาธิการบริหารนิตยสาร my home ในขณะนั้นให้ไปเป็นช่างภาพประจำ และนั่นคือจุดเริ่มต้นในการได้มาเป็นช่างภาพสายบ้าน หลังผ่านการทำงานกับ my home มา 5 ปี เขาก็ย้ายมาเป็นช่างภาพประจำนิตยสารบ้านและสวนจนถึงปัจจุบัน
เจมส์ชอบการถ่ายภาพไม่จำกัดแนวทาง เพียงไม่ต้องรีบเร่ง มีเวลาให้คิด วางแผนได้ว่าจะทำอะไรต่อไป เขาบอกว่า “เหมือนกับแสงเงาจากธรรมชาติที่เราไม่สามารถบังคับได้ ต้องปล่อยไปตามเวลา”
[ EXPLORER ]
เจมส์