Type and press Enter.

รู้จัก รู้กัก รู้เก็บ คาร์บอนเครดิต

นี่คือภาพเบื้องหลังการทำงานในป่าชุมชน สวนยางพารา และป่าชายเลน ของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA (จิสด้า) ในวันที่พาพวกเรา บ้านและสวน Explorers Club และ National Geographic Thailand ร่วมด้วย แบงค์ Visitor’s Journey และหมาก The Walker ติดสอยห้อยท้ายลงพื้นที่ 3 แห่งในจังหวัดระยอง และจันทบุรี ไปตรวจวัดคาร์บอนเครดิตด้วยการใช้เครื่องมือที่เหมาะกับลักษณะพื้นที่และเทคโนโลยีของ GISTDA เพื่อกลับไปหาค่าปริมาณการดูดซับคาร์บอนในแต่ละพื้นที่ กลับมาคำนวณเป็นเครดิตเพื่อซื้อขายในตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิต

คาร์บอนเครดิต คืออะไรและมีความสำคัญอย่างไร และบทบาทสำคัญของ GISTDA ในมุมมองของเราจากการได้ลงพื้นที่เฝ้าสังเกตการณ์ และดูกระบวนการทำงานของพวกเขาตลอดสองวันเต็ม กลายเป็นที่มาของเรื่องราวที่เราอยากจะเล่าให้ทุกคนเข้าใจ เรื่องรู้จัก รู้กัก รู้เก็บ คาร์บอนเครดิต ในครั้งนี้

รู้จัก

การเปลี่ยนแปลงด้านสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) และภาวะโลกร้อน กลายเป็นประเด็นที่สังคมทั่วโลกให้ความสนใจ และตระหนักถึงผลกระทบเชิงลบที่จะเกิดขึ้นในระยะยาว ในปัจจุบันประเทศไทยของเราเอง มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งเป็นตัวแปรสำคัญในการทำลายชั้นบรรยากาศในปริมาณร้อยละ 0.8 ซึ่งถูกจัดอยู่ในอันดับที่ 19 ของโลก

ด้วยเหตุนี้รัฐบาลจึงได้มีการวางเป้าหมาย การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero Emission) ภายในปี ค.ศ. 2065 ผ่านการกำหนดมาตรการและวางนโยบายที่จะช่วยขับเคลื่อนและผลักดันสู่การ ‘ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก’ อย่างเป็นรูปธรรม และนำมาซึ่งการถือกำเนิดขึ้นของ องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์การมหาชน) หรือ อบก.

หนึ่งในภารกิจหลักของ อบก. คือการจัดการเรื่องคาร์บอนเครดิตภายใต้กลไกการพัฒนาที่สะอาด (Clean Development Mechanism: CDM) ในประเทศไทย โดย อบก. ได้ให้นิยามคำว่า “คาร์บอนเครดิต” หมายถึง ปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ลดลง หรือกักเก็บได้ ภายใต้กลไกการลดก๊าซเรือนกระจก หรือ ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ เข้าสู่ชั้นบรรยากาศด้วยวิธีต่าง ๆ

อย่างเช่น คาร์บอนเครดิตป่าไม้ (Forest Carbon Credit) เนื่องจากป่าไม้คือแหล่งดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ชั้นดี และผลพวงจากการดูแลรักษาป่าไม้ยังสามารถซื้อขายแลกเปลี่ยนคาร์บอนเครดิตได้ ภายใต้โครงการลดก๊าซเรือนกระจกภาคสมัครใจตามมาตรฐานของประเทศไทย (Thailand Voluntary Emission Reduction Program) หรือ T-VER ที่พัฒนาโดย อบก.

รู้กัก

รู้ไหมว่า คาร์บอนเครดิต นั้นมีหน่วยเป็นตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า ซึ่งเราสามารถนำคาร์บอนเครดิตไปซื้อขายผ่านตลาดคาร์บอนเครดิต (Carbon market) เพื่อการชดเชยปริมาณคาร์บอนที่ปล่อยออกไป

ดังเช่นในระบบโรงงานอุตสาหกรรม ที่มีการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สู่ชั้นบรรยากาศ จึงหันมาให้ความสำคัญกับการปลูกป่า หรือให้การสนับสนุนป่าชุมชนโดยรอบพื้นที่เพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน หรือในปัจจุบันก็มีป่าชุมชนต้นแบบหลายแห่งที่สามารถขายคาร์บอนเครดิตได้จริง อย่างเช่น ป่าชุมชนบ้านโค้งตาบาง อ.ท่ายาง จ.เพชรบุรี ป่าชุมชนแห่งแรกของไทยที่สามารถขายคาร์บอนเครดิตได้ เป็นต้น 

แล้ว GISTDA มีบทบาทในการดำเนินงานอย่างไร?

รู้เก็บ

GISTDA เป็นเสมือนนักสำรวจพื้นที่สีเขียว ทำงานร่วมกับเจ้าหน้าที่ภาคสนามที่มีเครื่องไม้เครื่องมือในการทำงานที่เหมาะสมในการรังวัดที่ดินในแต่ละแปลง ผสานกับการนำข้อมูลภาพถ่ายจากดาวเทียมและเทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ มาช่วยตรวจสอบการเจริญเติบโตของต้นไม้ ความหนาแน่นของป่า พร้อมจำแนกประเภทป่าไม้ผ่านการสร้างแบบจำลอง 3 มิติ เพื่อคำนวณปริมาณการกักเก็บคาร์บอนในพื้นที่ได้อย่างแม่นยำ ซึ่งการคำนวณปริมาณกักเก็บคาร์บอนของต้นไม้ในป่าแต่ละพื้นที่จะเปลี่ยนแปลงเมื่อต้นไม้เติบโตขึ้นนั่นเอง 

คาร์บอนเครดิต จึงไม่เป็นเพียงทางเลือกในการสร้างรายได้กลับคืนสู่ชุมชนที่ตั้งใจปลูกป่า หรือร่วมมือกันรักษาผืนป่าที่อุดมสมบูรณ์เอาไว้เท่านั้น หากแต่ยังเป็นการกระตุ้นให้ชาวบ้านที่สนใจ หรือองค์กรที่มีพื้นที่ป่าไม้หรือพื้นที่สีเขียวของตนเอง หรือแม้แต่โรงงานอุตสาหกรรมที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ชุมชน เล็งเห็นประโยชน์ของผืนป่า หันมาสนับสนุนและเพิ่มคุณค่าให้ทรัพยากรป่าไม้ในประเทศไทยมีจำนวนเพิ่มขึ้นในในระยะยาวได้อีกทางหนึ่ง

คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
GISTDA พาพวกเราลงพื้นที่ไปดูเบื้องหลังการทำงาน เรื่องราวที่เราอยากจะเล่าให้ทุกคนเข้าใจ รู้จัก รู้กัก รู้เก็บ คาร์บอนเครดิต ในครั้งนี้
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
ป่าเขาจอมแห เทศบาลตำบลมะขามคู่ จังหวัดระยอง
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
จุดที่ 1 พื้นที่ลักษณะป่าบก ทีม GISTDA เลือกใช้การเก็บข้อมูลต้นไม้โดยเครื่องมือ LiBackpack
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
ในการทำงาน ทีมเจ้าหน้าที่ต้องสะพายเครื่อง LiBackpack ที่มีน้ำหนักประมาณ 8 กิโลกรัม เดินขึ้นภูเขาไปตรวจวัดหาค่าการกักเก็บคาร์บอนจากต้นไม้
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
เครื่องมือ LiBackpack ให้ข้อมูลพื้นฐานที่แม่นยำและเชื่อถือได้ในการคำนวณการกักเก็บคาร์บอนสามารถแยกความหนาแน่นของป่า และจำแนกประเภทป่าไม้ ที่สามารถนำข้อมูลไปคำนวณหาปริมาณคาร์บอนเครดิตในพื้นที่ได้อย่างแม่นยำ
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
เครื่องมือ LiBackpack ให้ข้อมูลพื้นฐานที่แม่นยำและเชื่อถือได้ในการคำนวณการกักเก็บคาร์บอนสามารถแยกความหนาแน่นของป่า และจำแนกประเภทป่าไม้ ที่สามารถนำข้อมูลไปคำนวณหาปริมาณคาร์บอนเครดิตในพื้นที่ได้อย่างแม่นยำ
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
จุดที่ 2 สวนยางพารา ป้าเล็ก จังหวัดระยอง ที่ทีมเจ้าหน้าที่ใช้เครื่อง Terrestrial Laser Scan หรือ TLS ในการคำนวณปริมาณการกักเก็บคาร์บอน
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
จุดที่ 2 สวนยางพารา ป้าเล็ก จังหวัดระยอง ที่ทีมเจ้าหน้าที่ใช้เครื่อง Terrestrial Laser Scan หรือ TLS ในการคำนวณปริมาณการกักเก็บคาร์บอน
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
เบื้องหลังการทำงานที่เจ้าหน้าที่ใช้เครื่อง TLS สร้างแบบจำลอง 3 มิติ ร่วมกับ ลูกบอล (Spheres) สีขาว เป็นจุดอ้างอิง เพื่อเชื่อมต่อข้อมูลที่ช่วยในการรังวัดที่ดินและความหนาแน่นในสวนยางพารา
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
เครื่อง Terrestrial Laser Scan
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
เครื่อง Terrestrial Laser Scan
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
หน้าจอที่สามารถแสดงผลแบบจำลอง 3 มิติ สามารถแยกความหนาแน่นของสวนยางพารา ที่สามารถนำข้อมูลกลับไปคำนวณปริมาณการกักเก็บคาร์บอนในพื้นที่ได้อย่างแม่นยำ
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
จุดที่ 3 สวนพฤกษศาสตร์ป่าชายเลนนานาชาติ ร.9 จังหวัดจันทบุรี เขตพื้นที่ของกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
จุดที่ 3 สวนพฤกษศาสตร์ป่าชายเลนนานาชาติ ร.9 จังหวัดจันทบุรี เขตพื้นที่ของกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
เจ้าหน้าที่ใช้เครื่อง 3D Scanner ทำงานร่วมกับการบินโดรนแบบ Multispectral และเทคโนโลยี LiDAR
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
ซึ่งมีหน้าจอแสดงผลแบบ Real-Time ที่สามารถแยกพื้นที่มีต้นไม้และไม่มีต้นไม้ได้ จำแนกชนิดพันธุ์ได้ ประเมินพื้นที่ป่าไม้ และบอกความสมบูรณ์ของต้นไม้ได้ โดยสามารถนำข้อมูลกลับไปคำนวณปริมาณการกักเก็บคาร์บอนในพื้นที่ได้อย่างแม่นยำ
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
ไลดาร์ (Light Detection And Ranging) หรือ LiDAR คือเทคโนโลยีด้านการสำรวจจากระยะไกล (Remote Sensing) ที่เป็นการใช้คลื่นแสง หรือเลเซอร์ในการวัดระยะ ความหนาแน่น หรือความสูงจากพื้นผิว แสดงข้อมูลในรูปแบบจุด หรือ Point Clouds ที่สามารถระบุตำแหน่งแนวราบและแนวดิ่ง หรือเรียกว่า แบบจำลอง 3 มิติที่แสดงผลถึงลักษณะภูมิประเทศ ความหนาแน่นของผืนป่า และสิ่งปลูกสร้าง
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
พายเรือคายัค ลุยป่าชายเลน
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
สวนพฤกษศาสตร์ป่าชายเลนนานาชาติ ร.9 ในมุมมองบนหอชมวิว
คาร์บอนเครดิต คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร บทบาทสำคัญของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ป่าชุมชน สวนยางพารา ป่าชายเลน
สวนพฤกษศาสตร์ป่าชายเลนนานาชาติ ร.9 ในมุมมองบนหอชมวิว

ขอบคุณ

– ป่าเขาจอมแห เทศบาลตำบลมะขามคู่ จังหวัดระยอง
– สวนยางพารา ป้าเล็ก จังหวัดระยอง
– สวนพฤกษศาสตร์ป่าชายเลนนานาชาติ ร.9 จังหวัดจันทบุรี
  เขตพื้นที่ของกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *